Vanda coerulea
Griffith ex Lindley 1847
Podrodzina: Epidendroideae Plemię: Vandeae Podplemię: Aeridinae
 |
Foto: © Orchids & More. Wszelkie prawa zastrzeżone. |
|
Vanda coerulea
Występowanie:
Północno-wschodnie Indie, Birma, Tajlandia i południowo-zachodnie Chiny. Po raz pierwszy rośliny odkryto na wzgórzach Khasi w północno-wschodnich Indiach, a następnie spotykano je w górzystych terenach Birmy i północnej Tajlandii. Zazwyczaj rosną wysoko na szorstkiej korze mało ulistnionych drzew, w związku z tym bywają wystawione na pełne słońce, deszcz i wiatr. Ich korzenie rozrastają się na suchej, szorstkiej korze pozbawionej mchów i porostów i dlatego bardzo szybko przesychają. Najczęściej spotykane są na wysokościach 910-1520 m, ale w Tajlandii uprawiane rośliny dobrze rosną w naturalnych warunkach w Chiang Mai na wysokości 340 m.
Klimat:
Skrajne zanotowane temperatury to 34°C i 0°C. Średnia wilgotność waha się od 49% w marcu do około 80% latem i jesienią. Opady od 3 mm w styczniu-marcu do 330 mm w sierpniu. Średnie temperatury (dzień/noc) od 22,7/7,2°C w styczniu do 28,9/17,2°C w maju. Okres kwitnienia: Kwitnie przez cały rok z maksimum jesienią.
Uwagi różne:
Okres kwitnienia podawany w danych klimatycznych pochodzi z doniesień hodowców. W naturze rośliny kwitną zwykle jesienią.
Uwagi dotyczące hybryd:
Ilość chromosomów wynosi 2n = 38. Vanda coerulea jest szeroko wykorzystywana w programach hybrydyzacji. Wykazuje ona tendencje do przekazywania zdolności rozgałęziania się kwiatostanu oraz występowania na płatkach obu okółków atrakcyjnej siateczki lub wzoru marmurkowego. Krzyżowana była z Vandą (Euanthe) sanderiana dając hybrydę Vanda X rothschildiana, pierwszopokoleniową hybrydę łączącą w sobie najlepsze cechy obojga rodziców. Ta z kolei hybryda jest szeroko wykorzystywana do krzyżowania i jest przodkiem większości współczesnych niebieskich hybryd vand.
Informacje o roślinie i kwiatach:
Wielkość i typ rośliny:
Średni do dużego epifit monopodialny o długości 75-150 cm i szerokości do 50 cm.
Pseudobulwy/łodyga:
Brak.
Liście:
Liście mają długość 8-25 cm i szerokość do 2,5 cm. Rośliny charakteryzują się licznymi, ściśle ułożonymi, taśmowatymi, sztywnymi, skórzastymi liśćmi. Liście rosną poziomo w dwóch rzędach wzdłuż łodygi. Zwykle są żółto-zielone, z głębokimi rowkami na górnej powierzchni, na spodniej stronie mają wybrzuszenie, a ich wierzchołki są nierówno rozdzielone. Liście rosnące na dole opadają po paru latach.
Kwiatostan:
Rozgałęziony kwiatostan o długości 20-60 cm jest zwykle wyprostowany lub wdzięcznie łukowato wygięty. Wyrasta z podstawy dojrzałych liści na dolnej części łodygi. Kwiaty są atrakcyjnie rozmieszczone wzdłuż rozgałęziającego się kwiatostanu.
Kwiaty:
5-15. Kwiaty mają średnicę 8-10 cm, trwałość 4 lub więcej tygodni pod warunkiem, że po otwarciu się pąków są trzymane w chłodzie. Kwiaty są wyjątkowo zmienne pod względem wielkości, kształtu i barwy. Typowe płatki obu okółków mają kolor bladoniebieski z ciemniejszymi żyłkami tworzącymi siateczkę. Mogą być jednak także ciemnoniebieskie, białe, a nawet różowe. Ciemniejsze żyłki nie zawsze występują. Mała warżka zazwyczaj ma bardzo ciemną purpurowo-niebieską działkę środkową z białawymi działkami bocznymi. Płatki okółka wewnętrznego są często przekręcone i wskutek tego spodnia powierzchnia jest skierowana do przodu. Jednakże większość obecnie uprawianych roślin została wybrana z wyselekcjonowanych klonów i ta niepożądana cecha została bardzo zredukowana lub nawet nie występuje. Grove (1984) stwierdził, że niskie temperatury nocą wzmagają produkcję antocyjanin, które mają wpływ na ciemniejsze odcienie kwiatów. Zwrócił on uwagę na fakt, że hodowcy w Chiang Mai osiągają zazwyczaj ciemniejsze barwy kwiatów Vanda coerulea i jej hybryd niż hodowcy z Bankoku, gdzie noce są znacznie cieplejsze.
Tłumaczenie: Agnieszka Kleczkowska |
----------------- U P R A W A ----------------
| |
Temperatura: |
Roślina o umiarkowanych wymaganiach cieplnych, ale z koniecznym chłodnym okresem spoczynku.
Latem średnie temperatury dnia wynoszą 24-25°C, a nocy 18°C, z amplitudą 6-7°C. Najcieplejszym okresem jest wiosna poprzedzająca porę deszczów monsunowych. Wtedy średnia temperatura dnia wynosi 27-29°C, nocy 16-17°C, z amplitudą dobową 13-18°C. |
Światło: |
30000-40000 luksów. Hodowcy informują, że rośliny rosną dobrze w prawie pełnym słońcu. W siedlisku naturalnym duża pokrywa chmur powoduje jednak znaczne ograniczenie ilości docierającego światła. To sugeruje, że uprawiane rośliny powinny być latem nieco cieniowane w godzinach południowych. Cały czas należy zapewniać silny ruch powietrza. Długie, ciemnozielone liście wskazują na zbyt małą ilość światła. Zbyt duża ilość światła powoduje, że liście są krótkie, blade, żółto-zielone i nie w pełni się rozpościerają |
Podlewanie: |
Przez 6 miesięcy w okresie od późnej wiosny do jesieni opady deszczu są obfite. Następnie gwałtownie następuje zmiana i zaczyna się 4-6 miesięczna pora sucha, praktycznie bez pory przejściowej. W okresie wzrostu podczas najgorętszych, słonecznych dni korzenie uprawianych roślin powinny być stale wilgotne, co wymaga kilkakrotnego zraszania w ciągu dnia. Woda pod żadnym pozorem nie może nigdy zalegać w koronie liści. Jesienią podlewanie należy stopniowo ograniczać. |
Nawożenie: |
W okresie aktywnego wzrostu rośliny należy nawozić co tydzień lub co dwa tygodnie 1/4-1/2 zalecanej dawki nawozu dla storczyków. Większość hodowców używa nawozów o równych proporcjach NPK podczas prawie całego okresu wzrostu. Wielu hodowców zaleca używanie nawozu o wyższej zawartości azotu, np. 30-10-10, do nawożenia młodych roślin lub posadzonych w podłożu z kory. Są też tacy, którzy zalecają stosowanie w okresie późnego lata i jesieni nawozów ubogich w azot, a bogatych w fosfor. Niski poziom azotu w stosunku do fosforu powoduje spowolnienie wzrostu nowych przyrostów, ale rośliny wzmacniają się przed zimą i mają szansę na lepsze kwitnienie w następnym sezonie. Aby uniknąć gromadzenia się osadów mineralnych w okresie silnego nawożenia, zaleca się przepłukiwanie podłoża co kilka tygodni. Przepłukiwanie jest szczególnie ważne tam, gdzie woda jest silnie zmineralizowana. Przepłukiwanie pojemników jest prostą czynnością. Najpierw należy normalnie podlać roślinę, aby rozpuścić nagromadzone sole, a po około godzinie przepłukać podłoże wodą w ilości równej dwukrotnej objętości pojemnika. Drugie podlewanie wypłukuje sole rozpuszczone podczas pierwszego podlewania. |
Podłoże: |
Rośliny uprawia się zwykle w wiszących doniczkach lub koszyczkach z listewek, wypełnionych luźnym, gruboziarnistym, szybko przesychającym podłożem. Czasem rośliny są uprawiane z niewielką tylko ilością przewiewnego podłoża, jak np. węgiel drzewny, korki od wina lub duże kawałki kory dębu korkowego, tak aby tylko utrzymać rośliny w odpowiedniej pozycji. Korzeniom należy pozwolić na dowolny wzrost, zwisanie i nie należy ich przycinać, aby nadać roślinie uporządkowany wygląd. Nawet nieznaczne przycięcie korzeni (poza konieczne minimum wynikające z ich przeschnięcia lub uszkodzeń na skutek procesów gnilnych) może cofnąć roślinę w rozwoju o 2-3 lata. Ciągły i silny ruch powietrza wokół korzeni jest bardzo istotny dla prawidłowego wzrostu. |
Wilgotność powietrza: |
80-85% od lata do jesieni, zmniejsza się do 50-55% zimą i wiosną. |
Okres spoczynku: |
Zimą średnia temperatura dnia wynosi 22-24°C, nocy 7-8°C, co daje różnicę dobową 13-16°C. Jednakże w uprawach w Chiang Mai (Tajlandia) rośliny adaptują się do temperatur zimowych około 6°C wyższych niż to wynika z danych klimatycznych. Przez 4-6 zimowych miesięcy opady deszczu są niskie, ale przez większość tej suchej pory dodatkowej wilgoci dostarcza rosa, mgły i niskie chmury. Ostatnie 2 miesiące pory suchej, pod koniec zimy i na początku wiosny, są tak suche, że nawet nie pojawia się rosa. W uprawie nie można zrezygnować z podlewania roślin w okresie zimowym, należy je jednak bardzo ograniczyć. Rośliny potrzebują okazjonalnego zraszania wczesnym rankiem i raz na dwa tygodnie delikatnego podlania. Podlewanie jest najbardziej korzystne podczas jasnej, słonecznej pogody. W okresie 1-2 miesięcy późną zimą lub na początku wiosny rośliny powinny być utrzymywane w nieco bardziej suchych warunkach i tylko okazyjnie zraszane. Zawsze kiedy zmniejsza się ilość wody, należy także zmniejszyć lub wyeliminować nawożenie. Światło powinno być utrzymywane na możliwie najwyższym poziomie, byle tylko nie doprowadzić do oparzeń liści. Zimą czasem trudno jest dostarczyć niezbędną dużą ilość światła, zwłaszcza w rejonach, gdzie przeważa wtedy pochmurna pogoda. W tym przypadku naturalne światło powinno być uzupełniane sztucznym. | | |